هرکس در طول دوران زندگی خود با معضلات پوستی ممکن است یک یا دو بار دست و پنجه نرم کند، در برخی از افراد این دفعات بیشتر و یا شدت متفاوتی نسبت به دیگران دارند. جوشها انواع متفاوتی از جمله جوش سر سیاه، جوش سر سفید، پاپولار، ندول، پوسچول و آکنه کیستیک را دارند. هر مدل از انواع آکنه ممکن است راه درمان مختص و ویژه خود را داشته باشد، در اینجا بیشتر به درمان جوش کیستیک میپردازیم که البته پیش زمینه درمان آن دانستن این سوال است که اصلا جوش کیستیک چیست؟ در ادامه به بررسی علت، علائم و راههای درمان این نوع از معضلات پوستی میپردازیم.
جوش کیستیک چیست؟
از شدیدترین و حادترین انواع جوشها، جوش کیستیک است. این عارضههای پوستی در لایههای عمیقتر پوست نفوذ میکنند و قاعدتا علائم بیشتری بعد از درمان به جای میگذارند (در مقاله دیگر در مورد درمان جای جوشها صحبت کردیم). ظاهر آکنه کیستیک معمولا به شکل التهابها و برآمدگیهای حاوی چرک و عفونت است. این برآمدگیها اغلب به رنگ سفید و بزرگ هستند که اطراف آنها هالهای از سرخی ایجاد میشود. از دیگر تفاوتهای جوش کیستیک با دیگر جوشها به دردناک بودن و بزرگ بودن اندازه آن میتوان اشاره کرد، البته برخی از انواع آکنه کیستیک در سایز کوچک میمانند.
جوش کیستیک میتواند در درون خود چند پوسچول که نوع دیگری از انواع آکنه هست را داشته باشد، این آکنهها حاوی چرک هستند. این عارضههای پوستی اغلب در قسمتهایی از پشت گوش، روی سینه، روی بازو و روی بخشهای متفاوتی از صورت پدیدار میشوند. با توجه به اینکه جوش و جای آن میتواند روی اعتماد به نفس افراد تاثیر منفی بگذارد، درمان جوش های کیستیک صورت بسیار حائز اهمیت هستند.
علت ایجاد آکنه کیستیک
بروز آکنه کیستیک میتواند علل متفاوتی داشته باشد. افرادی که بیشتر مستعد این معضل پوستی هستند افراد با پوست چرب، افراد مسن، نوجوانان و بانوان هستند. برخلاف تصوری که اکثر افراد دارند آکنه کیستیک به دلیل مصرف شکلات، مصرف لبنیات، خود ارضایی و غذای چرب نیست بلکه افراد به دلایل زیر معمولا دچار اینگونه عوارض پوستی میشوند:
- تغییرات هورمونی به دلایلی از قبیل بارداری، قاعدگی، کنترل بارداری، سندروم پلی کیستیک، یائسگی و هورمون تراپی
- یکسری از داروها و مواد شیمیایی که به صورت خوراکی مصرف میشوند مانند ایزونیازید، فنی توئین و لیتیوم.
- استفاده از لوازم آرایشی بهداشتی نامناسب، تاریخ گذشته، چرب و کومودون زا
- تولید بیش از اندازه سبوم و فعالیتهای زیاد از حد غدد چربی
- آلودگی و باکتریهای موجود در سطح پوست
- التهابهای ناشی از مواد مصرفی واکنشزا
- استرس و اضطراب بیش از حد
- پوشیدن لباسهای خیلی تنگ
- عوامل ژنتیکی
درمان جوش کیستیک با 7 روش تاثیر گذار
جوش کیستیک با توجه به شدتی که دارد، درمان طولانیتر و حرفهایتری نیاز دارد و قاعدتا با چند روش ساده در منزل درمان نمیشود. با توجه به اینکه درمان جوش کیستیک نیازمند مصرف قرص و آنتی بیوتیکهای متفاوتی است، اساسا میتواند مشکلات و عوارض جانبی نیز به همراه خود داشته باشد و برخی از این عوارض میتوانند خطرات جدی و جبران ناپذیری داشته باشند. از راههای درمان جوش کیستیک میتوان به استفاده از ایزوترتینوئینها، مصرف آنتی بیوتیک خوراکی، رتینوئیدهای موضعی، اسپرونولاکتون، ژل آکنومیس و داروهای ضد بارداری خوراکی اشاره کرد. در ادامه به ارائه 7 راهکار درمانی که ذکر کردیم میپردازیم، ویژگی و عوارض هر کدام از این روشها را نیز اعلام میکنیم.
درمان جوش کیستیک با ایزوترتینوئین
راکوتان یا ایزوترتینوئینها یکی از انواع درمانهای پوستی هستند که از مشتقات ویتامین آ محسوب میشوند. تجویز ایزوترتینوئین برای درمان جوش کیستیک فقط به تشخیص متخصص انجام میشود، چرا که این دارو فقط به صورت تجویز با نظر پزشک و از طریق نسخه در داروخانهها ارائه میشود. این دارو معمولا به شکل کپسول و روزانه مصرف میشود. درصد زیادی از افرادی که از این روش استفاده میکنند معمولا بعد از طی درمان 6 ماه به نتیجه خوبی میرسند، یا نتیجه کاملی میگیرند.
ایزوترتینوئین خوراکی متخصصی برای تسکین دهنده آکنه کیستیک چین و چروک دار، جوشهای مقاوم به سایر درمانها، التهابات و تورمهای پوستی است. اما این نوع درمان جوش کیستیک مضرراتی به همراه دارد که به صورت تیتروار از آنها نام میبریم:
- تغییر در خلق و خو و رفتار فرد
- درد در ناحیه عضله و مفصل
- کبودی و التهاب
- خون در ادرار
- التهاب روده
چطور آکنه کیستیک با آنتی بیوتیکهای خوراکی درمان میشود؟
آنتی بیوتیکهای خوراکی با توجه به خواص ضد باکتریایی که دارند میتوانند باکتری و التهاب ناشی از این آکنه کیستیک ها را از بین ببرند. لازم به ذکر بوده مصرف این گونه آنتی بیوتیکها در طولانی مدت توصیه نمیشود، چرا که احتمال دارد بدن را نسبت به استفاده این گونه داروها مقاوم کند. حالت تهوع و اسهال، درد شکم یا استفراغ میتواند از عوارض مصرف این داروها باشد. از جمله آنتی بیوتیکهای پر مصرف میتوان به تتراسایکلین، کلیندامایسین، داکسی سایکلین، مینوسایکلین و اریترومایسین اشاره کرد. این مدل از آنتی بیوتیکها برای از بین بردن آکنه کیستیک فقط به تجویز و توصیه پزشک نسخه میشوند.آنتی بیوتیکها در کنترل رشد باکتریها، بهبود علائم پوستی، کنترل سبوم پوست و درمان جوشهای مقاوم مانند جوش کیستیک استفاده میشوند.
مشتقات ویتامین آ (رتینوئیدها)، سلاحی در برابر درمان جوش کیستیک
رتینوئیدها مانند ایزوترتینوئینها از مشتقات ویتامین آ هستند و میتوانند در فرمتهای ژل، لوسیون و کرم تولید شوند. این داروها با جدا کردن فولیکولهای مو و کاهش غدد تولید کننده چربی سبب از بین رفتن و درمان جوش کیستیک میشوند. آداپالن یکی از این نوع رتینوئیدها است که مکانیسم اثری مشابه ترتینوئین دارد و برای درمان جوشهای چرکی استفاده میشود.
مزیت رتینوئیدها نوع مصرف و کمتر بودن امکان ایجاد عوارض آن است، رتینوئیدها لزوما به صورت خوراکی نیستند، در حالی که ایزوترتینوئینها خوراکی هم هستند و میتوانند زیانهای بیشتری نسبت به رتینوئید به بار بیاورند. از جمله مشکلاتی که رتینوئید به همراه دارد، مواردی هستند که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد:
- التهاب و قرمز شدن پوست
- مستعد آفتاب سوختگی
- پوسته پوسته شدن
- خشکی پوست
اسپرونولاکتون از محبوبترین ها در بین روشهای درمان جوشهای کیستیک صورت
یکی دیگر از روشهای درمان جوشهای کیستیک صورت، مصرف اسپرونولاکتون به تجویز پزشک است. معمولا این داروها در زنانی که آکنه کیستیک در پایین فک و چانه دارند توصیه میشوند و حتما به یاد داشته باشید مصرف اسپرونولاکتون میتواند خطر مشکلات مادرزادی جنین را در بر داشته باشد. در صورتی که قصد بارداری دارید حتما پزشک متخصص خود را مطلع بفرمایید. این دارو میتواند عوارض جانبی از جمله قاعدگی بینظم، حساسیت در ناحیه سینه، سر درد و سر گیجه را به همراه داشته باشد.
درمان جوش کیستیک با مصرف داروهای خوراکی ضد بارداری
همانطور که میدانید یکی از علتهای بروز آکنه کیستیک در بانوان مشکلات هورمونی و قاعدگیها هستند. این داروها با کنترل سطح آندروژنها سبب درمان جوش کیستیک میشوند. البته باید به اینکه توجه داشت که این داروها برای افرادی که دخانیات مصرف میکنند، مشکل در لخته خون داششته یا قصد بارداری دارند اصلا توصیه نمیشود. اسیپروتون که یک ضد آندروژن محسوب میشود معمولا با یک داروی حاوی استروژن که از ایجاد چربی اضافی جلوگیری میکند، تجویز میشود تا در درمان جوش کیستیک کمک کند.
ژل آکنومیس یک درمانگر ماهر در بهبود، از جوشهای خفیف تا جوش کیستیک
اگر دچار عارضه پوستی مانند انواع آکنهها شدید، حتما تا به حال نام ژل آکنومیس به گوش شما خورده، تعجب نکنید که این محصول توسط متخصصین پوست برای درمان جوش های کیستیک صورت نیز توصیه میشود. ژل آکنومیس با دارا بودن کلیندامایسین که نوعی آنتی بیوتیک و ترتینوئین که نوعی رتینوئید است توانسته هم افزایی خوبی را برای درمان جوش کیستیک به وجود بیاورد. این محصول برای انواع درمان جوش خفیف تا متوسط به صورت تک درمانی، آکنههای متوسط تا شدید همراه با آنتی بیوتیکهای خوراکی و برای آکنههای بسیار شدید نظیر جوش کیستیک به عنوان یک کاهشدهنده التهاب استفاده میشود. کافی است به یاد داشته باشید که این محصول دارای نوعی رتینوئید بوده، بنابراین مصرف آن در زمان بارداری اکیدا ممنوع است، چرا که احتمال دارد خطر ایجاد مشکلات ظاهری یا حتی سقط جنین را در بر داشته باشد و حتما حین مصرف باید از ضد آفتاب استفاده بفرمایید.
نقش بنزوئیل پر اکساید در درمان جوش کیستیک
بنزوئیل پر اکساید یکی از قدیمیترین روشهای درمان جوش و آکنه در انواع و اقسام شدتها است که از 50 سال پیش به کار گرفته میشود. این دارو بر پایه آب و الکل فرموله میشود و برای درمان آکنه کیستیک نیز مناسب بوده چرا که هم خاصیت خشک کنندگی جوش را دارد و هم برای پوستهای چرب مناسب است. این ماده دارای خاصیتهای ضد باکتریایی، ضد التهابی و آنتی اکسیدان بوده، بنابراین با کاهش باکتریهای مولد آکنه و کاهش چربی تولید شده در پوست، التهاب ناشی از جوش کیستیک را نیز کاهش میدهد.
بنزوئیل پر اکساید در قالب اشکال کرم، لوسیون و ژل تولید و عرضه میشود. این دارو مانند هر محصول دیگری میتواند ضررهایی نیز به همراه داشته باشد، موارد زیر مشکلاتی هستند که معمولا در افراد به علت مصرف بنزوئیل پر اکساید ایجاد میشود. حساسیت و قرمزی پوست، خشک شدن و سوزش از علائمی هستند که به علت مصرف این دارو نمایان میشوند.
7 روش درمان جوش کیستیک شامل مصرف داروهای خوراکی ضد بارداری، استفاده از بنزوئیل پر اکساید، رتینوئیدها، مصرف ژل آکنومیس، ایزوترتینوئینها، اسپرونولاکتون و آنتی بیوتیکهای خوراکی هستند.
درمان جای جوش کیستیک
جوش کیستیک تقریبا از حادترین نوع آکنهها به شمار میرود که به دلایل مختلف روی سطح پوست با ایجاد حس درد و التهاب به وجود میآید. یکی از بهترین کارها برای رسیدگی به این جوشها مراجعه سریع به متخصص و شروع درمان در اسرع وقت است. داشتن مراحل درمانی و داروهای مناسب برای درمان جوش کیستیک بسیار حائز اهمیت بوده و بهتر است برای درمان این گونه عوارض به صورت خودسرانه عمل نکنید. اگر نهایتا بعد از درمان پوست شما دچار علائمی ناشی از آکنه کیستیک شدید میتوانید با توصیه پزشک با استفاده از روشهای زیر، آثار این عوارض را کاهش دهید یا در صورت امکان از بین ببرید.
- سابسیژن و میکرونیدلینگ
- میکرو درم آبریژن
- لیزر تراپی CO2
- تزریق فیلر
راههای پیشگیری از بروز آکنه کیستیک
با انجام برخی از راههایی که فکرش را هم نمیکنید میتوانید به راحتی از بروز آکنه کیستیک جلوگیری کنید. درست است این آکنهها بسیار خشن و به شدت ملتهب نمایان میشوند اما میتوانند به علت رعایت نکردن برخی موارد کوچک اتفاق افتاده باشند.
اگر زیاد لوازم آرایشی و بهداشتی خریداری و مصرف میکنید ممکن است دچار جوش های کیستیک صورت شوید، پس هنگام خرید این محصولات دقت داشته باشید غیر کومودون زا و با فرمولاسیون مبتنی بر آب ساخته شده باشند. همچنین نیاز نیست صورت خود را با شویندههای قوی بشویید، فقط دو بار در روز شستشو با شوینده ملایم و بدون بو میتواند کمک شایانی در بهبود شرایط سلامت پوست شما داشته باشد.
جوشها را به هیچ عنوان فشار ندهید، این عارضههای پوستی با دستکاری بدتر میشوند و احتمال دارد تبدیل به آکنه کیستیک شوند. از آنجایی که عمق زیادی دارند و نزدیک عصبها هستند هم به شدت ایجاد درد میکنند و ممکن است ملتهبتر هم بشوند. مصرف بیش از اندازه از لایه بردارها علاوه براینکه سلامت پوست را افزایش نمیدهد، ممکن است نتیجه بر عکس بدهد پس فراموش نکنید از محصولات بهداشتی به اندازهای که داروساز یا پزشک توصیه میکند استفاده کنید. داشتن یک رژیم غذایی خوب با گلیسیمی پایین که قند را کنترل میکند از دیگر راههای جلوگیری از بروز آکنه کیستیک است.
با رعایت تغذیه مناسب، مصرف به اندازه لایه بردارها، استفاده از لوازم آرایشی و بهداشتی غیر کومودون زا و شویندههای ملایم میتوانید به راحتی از ایجاد جوش کیستیک جلوگیری کنید.
نتیجهگیری
جوش کیستیک از آن دسته جوشهایی به حساب میآید که علاوه بر ظاهر خشنی که دارد التهاب و درد را نیز به همراه دارد. قبل از اینکه دچار این عارضه پوستی شوید نیاز است که مسائل پیشگیری رعایت شود، اما اگر این جوش های کیستیک صورت شما را ملتهب و با ظاهر بد کردند، نیاز است که سریعا به سراغ راههای درمانی متناسب با آکنه بروید. درمان جوش کیستیک نزد متخصص انجام میشود و میتواند با روشهایی از جمله مصرف رتینوئید، ایزوترتینوئینها، ژل آکنومیس، آنتی بیوتیکهای خوراکی، اسپرونولاکتان و داروهای ضد بارداری باشد. اگر بعد از درمان آکنه کیستیک اسکار آن باقی ماند، نیاز بود مجدد به پزشک مراجعه بفرمایید و یکی از روشهای لیزر تراپی، سابسیژن و میکرونیدلینگ یا تزریق فیلر را امتحان کنید.
دانلود فایل PDF